3 μέρες προθεσμία για να σωθούν χώρα και τράπεζες

του Χρήστου Φράγκου , sofokleousin.gr

 
Λυμένο από το ΔΝΤ το ζήτημα του χρέους. Απαιτούνται 12 δισ. για ανακεφαλαιοποιήσεις και αύξηση του ELA. Θα δώσει πολιτικό «αίμα» με βίαιη αλλαγή κυβερνητικού σχήματος

Με τη χώρα να έχει ήδη χρεοκοπήσει έναντι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, τις τράπεζες κλειστές, τα capital controls να στραγγαλίζουν την οικονομική δραστηριότητα και την κοινωνία να βρίσκεται στα όρια των αντοχών και των ανοχών της τα περιθώρια για επίτευξη συμφωνίας μετά το Δημοψήφισμα είναι ασφυκτικά, ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Για να αποφευχθεί ένας νέος κύκλος «κυρώσεων» προς την Ελλάδα και πολιτικών «ατυχημάτων» στην Ευρωζώνη, ο Αλέξης Τσίπρας θα πρέπει να ολοκληρώσει όλα τα στάδια μέχρι τις 19 Ιουλίου, ώστε να καταστεί εφικτή η αποπληρωμή της ΕΚΤ στις 20 Ιουλίου. Με αυτό τον τρόπο υψώνει ασπίδα στις τράπεζες οι οποίες θα αναγκαστούν σε διαφορετική περίπτωση να επιστρέψουν λεφτά που δεν έχουν. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα έχει 13 ημέρες από τη Δευτέρα για να αποτρέψει έναν οικονομικό πυρηνικό πόλεμο που θα ξεκινήσει από ατύχημα.

Σε αυτή τη φάση όμως δεν αρκεί η πολιτική βούληση για την επιτυχή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων. Οι εταίροι έχουν θέσει κατ επανάληψη ζήτημα αξιοπιστίας της κυβέρνησης, για την επίλυση του οποίου ο πρωθυπουργός αναγκάστηκε να πάρει τα ηνία, σπαταλώντας όμως σημαντικό μέρος του πολιτικού του κεφαλαίου. Ο πρωθυπουργός θα πρέπει να δημιουργήσει εκ νέου ερείσματα στους θεσμούς και τους εταίρους, ώστε να σπάσει την καραντίνα στην οποία έχει βρεθεί ο ίδιος και η χώρα, κινήσεις οι οποίες θα έχουν –μοιραία- πολιτικές συνέπειες στο εσωτερικό.

Οι πολιτικές και διαπραγματευτικές αστοχίες της κυβέρνησης και του οικονομικού επιτελείου δημιούργησαν την ανάγκη νέας νομιμοποίησης τόσο της διαπραγματευτικής γραμμής όσο και των αποτελεσμάτων, ώστε αυτά να υλοποιηθούν με το μικρότερο δυνατό κοινωνικό κόστος. Το Δημοψήφισμα όμως έχει επιτύχει τη μεγιστοποίηση του. Πρόκειται για μια διχαστική διαδικασία, όπως αναγνώρισε και ο Αλέξης Τσίπρας, για την υπέρβαση των πληγών της οποίας ο πρωθυπουργός θα κληθεί –ντε φάκτο- να αναλάβει πολιτικές πρωτοβουλίες την επόμενη ημέρα, ανεξαρτήτως αποτελέσματος.

Μεγάλη προσπάθεια θα πρέπει να κάνει ο Αλέξης Τσίπρας όμως και στο εξωτερικό για την αποκατάσταση των σχέσεων με εταίρους, θεσμούς και συμμάχους, ώστε να μπορέσει να πάρει μια συμφωνία χωρίς χαρακτηριστικά ρεβαντσισμού και ενεργοποιώντας την αλληλεγγύη.

Για να επιτευχθεί αυτό η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να αποφύγει, πάση θυσία, τη χρεοκοπία έναντι της ΕΚΤ. Ούτως ή άλλως η σκανδάλη αναδιάρθρωσης του χρέους πατήθηκε με την αθέτηση πληρωμής απέναντι στο ΔΝΤ.

Χρεοκοπώντας έναντι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ο Αλέξης Τσίπρας έλυσε τα χέρια της Κριστίον Λαγκάρντ η οποία δημοσίευσε την έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, στην οποία επισημαίνεται χωρίς περιστροφές ότι η Ελλάδα χρειάζεται ένα γιγαντιαίο τρίτο Μνημόνιο με νέα δάνεια της τάξης των 50 δισ. καθώς και σημαντική ελάφρυνση του χρέους.

Από την άλλη πλευρά αθετώντας την πληρωμή έναντι της ΕΚΤ εκθέτει έναν από τους τελευταίους συμμάχους, τον Μάριο Ντράγκι, ενώ δημιουργεί παράλληλα χώρο και αφορμή για ευθεία γερμανική παρέμβαση στην ΕΚΤ. Μια τέτοια εξέλιξη θα δυσχέραινε τη διαδικασία επίτευξης συμφωνίας σε όλα τα επίπεδα και θα έθετε τις ελληνικές τράπεζες σε ουσιαστικό κίνδυνο επιβίωσης.

Παράλληλα ο Έλληνας πρωθυπουργός θα πρέπει να πείσει εταίρους και θεσμούς για την ικανότητα υλοποίησης των συμφωνηθέντων, κάτι που σε αυτή τη φάση αμφισβητείται ευθέως σε όλα τα επίπεδα.

Για το λόγο αυτό ο Αλέξης Τσίπρας ήδη ετοιμάζει νέα διαπραγματευτική ομάδα και για τα δυο ενδεχόμενα, η οποία εν πολλοίς θα αποτυπώνει τις νέες πολιτικές ισορροπίες που θα προκύψουν μετά το Δημοψήφισμα.

Πως θα σωθούν οι τράπεζες

Για τη διάσωση των τραπεζών ο πρωθυπουργός θα πρέπει να εξασφαλίσει –πολιτικά- νέο πακέτο της τάξης των 12-15 δισ. ευρώ, το οποίο θα διοχετευθεί στην ανακεφαλαιοποίηση τους με διαδικασίες fast track.

Αυτό σε συνδυασμό με την «απόψυξη» του ELA και την αποφυγή κουρέματος των collaterals θα εισφέρει στο τραπεζικό σύστημα περί τα 25 δισ. τα 10-12 δισ. εκ των οποίων θα αποτελέσουν core tier 1 κεφάλαια, ενώ τα υπόλοιπα θα βελτιώσουν ουσιωδώς τη ρευστότητα των τραπεζών.

Διαωβάστε επίσης: «Στραγγίζουν» οι τράπεζες-Ούτε 800 εκατ. ευρώ διαθέσιμα

Με τον τρόπο αυτό θα μπορέσουν να χαλαρώσουν αρχικά τα capital controls να επαναλειτουργήσουν ταχύτερα οι τράπεζες και να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την επιστροφή καταθέσεων της τάξης των 10-15 δισ.

Σε κάθε περίπτωση οι τράπεζες αναμένεται να καταστούν λειτουργικές μετά τις 20 Ιουλίου, ενώ δεν αποκλείεται και μείωση του ορίου αναλήψεων από τη Δευτέρα, ώστε να μην υπάρξουν επιπλοκές μέχρι την ολοκλήρωση της συμφωνίας.

Τι θα γίνει με το χρέος

Σε αυτό το επίπεδο ο Αλέξης Τσίπρας φαίνεται ότι θα επιτύχει μια ιδιαίτερα ευνοϊκή ρύθμιση, με προαπαιτούμενα, καθώς η έκθεση βιωσιμότητας του ΔΝΤ για το ελληνικό Δημόσιο χρέος, είναι καταπέλτης και υπογεγραμμένη από 183 χώρες, μεταξύ των οποίων και οι 19 της Ευρωζώνης.

Συνεπώς, χρησιμοποιώντας το όπλο του ΔΝΤ ο Αλέξης Τσίπρας θα μπορέσει να θέσει ντε φάκτο στο τραπέζι το ζήτημα του κουρέματος του χρέους, εξασφαλίζοντας συμφωνία στη βάση των –ρητών πλέον- προτάσεων του ΔΝΤ.

Δημοσιονομικά-Μεταρρυθμίσεις

Σε αυτό το επίπεδο η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να υπαναχωρήσει από κόκκινες γραμμές αποδεχόμενη μέτρα άμεσης εισπραξιμότητας καθώς η παρατεταμένη αστάθεια έχει βυθίσει τα δημόσια έσοδα, ενώ η έλλειψη ρευστότητας στην οικονομία στραγγάλισε ακόμα και τους… έχοντες.

Συνεπώς οι αυξήσεις ΦΠΑ θεωρούνται δεδομένες, όπως και οι μειώσεις αμυντικών δαπανών, ενώ καταργούνται οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και ενεργοποιείται και η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος.