Η φτώχεια ως θέαμα...

Γιάννης Παντελάκης , protagon.gr

Έβλεπα τις εικόνες των σηκωμένων χεριών που ικέτευαν για ένα μαρούλι. Σκεφτόμουν και τον καμεραμάν που τις κατέγραφε. Οι άνθρωποι με τα σηκωμένα χέρια, προφανώς είχαν ανάγκη για να πάνε ως τους πάγκους των λαϊκών αγορών, να περιμένουν σε μεγάλες ουρές και να καταφέρουν τελικά να πάρουν δωρεάν μερικά τρόφιμα. Έστω και αν γνώριζαν πως υπήρχε περίπτωση να γίνουν θέαμα από τις τηλεοπτικές κάμερες.

Και οι άνθρωποι της τηλεόρασης, που έπρεπε να καταγράψουν το θέαμα, είχαν προφανώς κάποια δική τους ανάγκη. Να επιστρέψουν στο στούντιο με καλές εικόνες. Βίντεο με ανθρώπους που θα δηλώνουν την απελπισία τους, θα καταριούνται με οργή αυτούς που τους έφεραν σ' αυτή την κατάσταση, και θα σπρώχνονται ή θα υψώνουν τα χέρια για λίγα λαχανικά.

Το χθεσινό θέαμα δεν είναι καινούργιο γι' αυτή τη χώρα τα τελευταία χρόνια. Πολλοί μοιράζουν τρόφιμα, πολλοί τρέχουν να τα πάρουν. Και επίσης πολλοί είναι εκείνοι που βλέπουν τέτοια γεγονότα ως μια καλή αφορμή. Για διάφορες αιτίες. Για να μαζέψουν ψήφους, για να προκαλέσουν θέαμα, για να δραματοποιήσουν μια κατάσταση, για να κερδίσουν κομματικούς πόντους.

Η φτώχεια σε μεγάλα κομμάτια του πληθυσμού είναι δεδομένη. Το λένε οι αριθμοί, το λένε οι ανθρωποι δίπλα μας.

Ούτε καν αυτοί που επικαλούνται success story και άλλες τέτοιες αστείες ιστορίες δεν μπορούν να το αμφισβητήσουν. Η πραγματικότητα είναι δεδομένη. Αυτό συμβαίνει. Υπερβολικά πολλοί ανθρωποι σ' αυτή τη χώρα έχουν πρόβλημα επιβίωσης. Πρόβλημα ουσιαστικό. Και όχι με δική τους ευθύνη.

Αναρωτιέμαι, ωστόσο, αν εχει νόημα αυτούς τους ανθρώπους, που τρέχουν σε μοίρασμα τροφίμων ή σε συσσίτια, να τους χρησιμοποιούμε. Σε τηλεοπτικές εικόνες που επαναλαμβάνονται συνεχώς, ή σε προεκλογικές αφίσες με τις οποίες γεμίζουν τους τοίχους. Λειτουργεί διεγερτικά άραγε αυτό; Και αν ναι, σε τι; Πάντως σίγουρα όχι για να αφυπνιστούμε, όπως διατείνονται κάποιοι. Αν ήταν να συμβεί κάτι τέτοιο σ' αυτή την κοινωνία, θα είχε ήδη συμβεί καιρό τώρα.

Πουλώντας τη φτώχεια ως θέαμα, προκαλείς λαϊκισμό όπως επίσης και δραματοποίηση. Πολίτες, που βλέποντας εικόνες τέτοιες εξεγείρονται ή λειτουργούν με όρους αλληλεγγύης και συνειδητοποίησης, σίγουρα όχι...