Δεν ήμουν εκεί. Έβλεπα ΥΕΝΕΔ!

Γιούλα Ράπτη , protagon.gr


Καθένας και το Πολυτεχνείο του! Ηρωικό ή πένθιμο, γοητευτικό ή ματαιωμένο, ζωντανό ή διασωληνωμένο. Άλλος το λογαριάζει σαν γιορτή, άλλος σαν μέρα αργίας, άλλος σαν μέρα σιωπής και μνήμης. Μένω για πρώτη φορά δυο βήματα από το Πολυτεχνείο και έζησα το τριήμερο σε κλίμα μουσικής ανάτασης που έφτανε τα όρια της σύγχυσης. «Μπήκαν στην πόλη οι εχθροί» και «People have the power»... κι ανάμεσα διακοπές κι αναγγελίες από το μεγάφωνο «Στεφάνι καταθέτει...»
«Εδώ Πολυτεχνείο»: Δεν ήμουν κι εγώ εκεί. Ήμουν μαθήτρια δημοτικού σε μια μικρή κωμόπολη, πολύ μακριά από την Αθήνα. Είχα πάει στη φίλη μου τη Ρένα, την κόρη του χωροφύλακα κυρ Βασίλη, που ήταν οι μόνοι που είχαν τηλεόραση, να δούμε τον «Παράξενο Ταξιδιώτη». Θυμάμαι ότι οι γονείς μου ήταν αναστατωμένοι, προσπαθούσαν να μάθουν τι γίνεται. Θυμάμαι και την Nτόιτσε Βέλε, που δεν έλεγα πουθενά ότι ακούγανε, γιατί ήταν «μυστικό της οικογένειας». Δυστυχώς το δικό μου Πολυτεχνείο με βρήκε να παρακολουθώ ΥΕΝΕΔ...
«Χούντα δεν θυμάμαι...». Πιο μικρή ακόμη, σε ακόμη πιο μικρό χωριό. Την επταετία τη θυμάμαι από δύο μάλλον αστεία περιστατικά. Το πρώτο ήταν όταν ο πατέρας μου μαζεύοντας τους δίσκους του Θεοδωράκη, με άκουσε να τραγουδάω «βράχο-βράχο τον καημό μου...» και με έβαλε να του υποσχεθώ ότι δεν θα το ξαναπώ γιατί «αν σ' ακούσει κανένας θα συμβεί κάτι πολύ κακό». Κρατούσα τις υποσχέσεις μου, αλλά δεν μπορούσα να περιμένω να μεγαλώσω για να μου εξηγήσει και μια μέρα που ήμουν ολομόναχη σε ένα ποταμάκι, κοίταξα γύρω και ψιθυριστά είπα «βράχο-βράχο τον καημό μου»... ξανακοίταξα έντρομη και περίμενα να πέσει κεραυνός να με κάψει.. Τίποτα. Το ξαναείπα λίγο πιο δυνατά.... η καρδιά μου πήγαινε να σπάσει. Εντάξει σκέφτηκα, μου είπε να μην το πω μπροστά σε άλλους, μόνη μου σε ερημιά δεν πειράζει. Ο μπαμπάς δεν ήταν κομμουνιστής, ούτε είχε πάρει τα όπλα. Ήταν κεντρώος και πραγματικά δημοκράτης άνθρωπος που ήταν υποχρεωμένος να διαβάζει σε επετείους διάφορες αλλοπρόσαλλες εγκυκλίους που έστελνε η χούντα. Όλοι απορούσαν στο χωριό «τι είπε ο δάσκαλος;» κι όταν τον ρωτούσαν έλεγε «κάτι τυπικά για τη μέρα».
«...μα ούτε ελευθερία»: Το δεύτερο περιστατικό, έχει να κάνει με ένα στρατιωτικό τζιπ που έρχεται προς το χωριό και ψάχνει τον δάσκαλο. Ο μπαμπάς φτιάχνει γρήγορα το βαλιτσάκι που είχε για έκτακτες ανάγκες, οι μαθητές του έχουν μαζευτεί στο σχολείο, εγώ ρωτάω «γιατί να τον πάρουν τον μπαμπά και πού θα τον πάνε;». Αλλά η μαμά είναι βιαστική και βουρκωμένη κι εκείνος σου λέει ότι θα γυρίσει. Και συ μικρό κοριτσάκι καταλαβαίνεις ότι πρέπει να κάνεις το ψύχραιμο. Και αφού αποχαιρετιστήκαμε μάθαμε ότι είχαν έρθει να περισυλλέξουν μια οβίδα που βρέθηκε σε ένα χωράφι και ο πατέρας μου είχε ειδοποιήσει πριν μήνες για τον κίνδυνο. Μόνο από αυτό κι ας είναι γελοίο, σφίγγεται η καρδιά μου όποτε ακούω για παιδιά που οι γονείς τους φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, εκτελέστηκαν...
1,2,3... πολλά Πολυτεχνεία: Τα 10 χρόνια από το Πολυτεχνείο, με βρήκαν νέα ρεπόρτερ στην Αθήνα. Οι αρχισυντάκτες τότε ζητούσαν να πάρουμε συνεντεύξεις από τους πρωταγωνιστές. Τις επόμενες δεκαετίες πήραν σειρά τα παιδιά και μετά τα εγγόνια των πρωταγωνιστών. Μέσα σ΄ αυτά τα χρόνια πρέπει να έκανα κάπου 20 αφιερώματα σε ραδιοφωνικές εκπομπές. Η επέτειος άλλαζε μέσα μου, όσο μεγάλωνα, αλλά πάντα κρατούσα μια θέση για το «Βράχο-βράχο τον καημό μου» και χαμογελούσα μόνη μου.

17.11.2013: Δεν ξέρω ούτε ποιος πρέπει να μιλήσει, ούτε ποιος να μην. Ξέρω ότι αυτή την επέτειο με το που ακούστηκε από τα μεγάφωνα του Πολυτεχνείου το «Βράχο-βράχο τον καημό μου», πήγα μια βόλτα και ξέμεινα να κοιτάω το γκράφιτι που φωτογράφισα στην πλαϊνή του πλευρά. «Show me a better world», δίπλα στην ταμπέλα «ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΟΥΜΕ ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΜΑΣ»...